راهنمای کامل انتخاب و خرید کفش ورزشی مردانه و زنانه‌ی مناسب

ورزش کردن با کفش نامناسب می‌تواند آسیب‌های متعددی برای جسم شما به دنبال داشته باشد. به‌خصوص اگر بخواهید ورزش‌هایی مثل دویدن را برای مدت طولانی و هر روز انجام دهید. پادرد، کمردرد، سندروم زانوی دونده و… از مشکلاتی است که می‌تواند به‌خاطر پوشیدن کفش ورزشی نامناسب ایجاد شود. اگر قصد دارید ورزش کردن و دویدن را شروع کنید، اولین قدم، خرید کفش ورزشی خوب است.

اهمیت خرید کفش ورزشی خوب

ما بیشتر زمان روز را کفش به‌پا داریم. برای موقعیت‌های مختلف، کفش‌های متفاوتی طراحی و تولید می‌شود و کفش ورزشی یکی از پرمصرف‌ترین انواع کفش‌ها است. کفش یکی از مهم‌ترین بخش‌های پوشش ماست که راحتی و کیفیت آن نقش مهمی در سلامت جسمی ما دارد. به دلایل زیر، باید در انتخاب و خرید کفش ورزشی دقت کنید.

پیشگیری از کمردرد

کفش درست مثل فونداسیون یک بنا است. اگر فونداسیون یک بنا خوب نباشد، ساختمان محکمی نخواهید داشت. بسیاری از کسانی که کمردرد را تجربه می‌کنند، به این دلیل است که کفش نامناسبی می‌پوشند. اگر کفش شما مانع از این شود که ستون فقرات شما در حالت خنثی قرار بگیرد، می‌تواند در طولانی‌مدت، انواع مشکلات فیزیکی را در قسمت کمر و ستون فقرات ایجاد کند.

علاوه‌بر‌این، فشاری که بر اثر پوشیدن کفش نامناسب به پاشنه‌ی پا وارد می‌شود، می‌تواند باعث کمردرد شود. کفش‌های استاندارد ورزشی، ساختاری برای کاهش این فشار دارند.

محافظت از مفاصل

بسیاری از آسیب‌های ورزشی در ناحیه‌ی مچ پا و مفاصل اتفاق می‌افتند. در بسیاری از ورزش‌های حرفه‌ای مثل دو، یک بخش مخصوص برای کاهش ضربه و شوک در قسمت پاشنه‌ی کفش‌ها تعبیه می‌شود. وقتی برای مدت طولانی بدون کفش استاندارد ورزشی به فعالیت فیزیکی مشغول شوید، این فشارها باعث ایجاد آسیب‌های جبران‌ناپذیر به مفاصل پا می‌شوند.

بهبود عملکرد ورزشی

برای ورزش‌های مختلف، کفش‌های متنوعی طراحی و تولید می‌شود. این همه زحمت و هزینه برای طراحی کفش مناسب هر ورزش، بی‌دلیل نیست. مثلا کفش‌های مخصوص بستکبال طوری طراحی شده‌اند که فشارهای ناشی از پرش‌های بلند را کاهش دهند. وقتی با کفش مناسب ورزش می‌کنید، عملکرد ورزشی شما بهبود پیدا می‌کند و با صرف انرژی کمتر،‌ نتیجه‌ی بهتری می‌گیرید.

این مورد اگر ورزشکار حرفه‌ای باشید، بیشتر از همیشه اهمیت پیدا می‌کند. کفش کسی که تفریحی هفته‌ای یک دو بار پیاده‌روی می‌کند با کفش یک دونده متفاوت است. اگر از نظر مالی محدودیتی ندارید، همیشه سعی کنید برای کفش ورزشی، بیشتر از هر چیز دیگری هزینه کنید. برای خرید کفش‌های تخصصی و حرفه‌ای، باید به فروشگاه‌های تخصصی هر رشته سر بزنید. کفش‌های ورزشی که در فروشگاه‌های معمولی کفش می‌بینید، تخصصی نیستند.

در نهایت هدف همه‌ی ما از پوشیدن کفش، حفاظت بیشتر از پا است. پاهای ما موقع ورزش کردن، به‌دلیل حرکات ناگهانی و انجام مداوم یک حرکت یکسان، بیشتر از همیشه در معرض آسیب قرار دارد. بنابراین، قبل از اینکه در مورد ظاهر یک کفش تصمیم بگیرید یا بخواهید از روی رنگ و طراحی ظاهری یک کفش انتخاب کنید، راحتی و آسایش خود و میزان حفاظت از پا را در نظر بگیرید.

ممکن است کفش‌های بسیار زیبایی در بازار ببینید و دلتان بخواهد آن را بپوشید ولی لزوما کفش زیبا، کفش راحت و مناسبی نیست. علاوه‌بر‌این، ویژگی‌های کفش راحت برای هر کسی متفاوت است.

از آن‌جا که شکل ظاهری پای افراد با هم متفاوت است و حتی نحوه‌ی راه رفتن افراد، شبیه هم نیست، یک کفش ممکن است برای شما مناسب باشد ولی برای فرد دیگر، انتخاب خوبی نباشد. در خرید کفش ورزشی خوب باید تمام شرایط و نیازهای خود را در نظر بگیرید و برای این مورد، روی تجربه‌ی دیگران حساب نکنید.

 

بررسی نیازها قبل از خرید کفش ورزشی

اولین قدم برای انتخاب کفش مناسب ورزشی بررسی کردن نیازهای خودتان است. بسته به نوع ورزشی که می‌کنید و حتی مکانی که در آن ورزش می‌کنید، ممکن است کفش مناسب شما ویژگی‌های متمایزی داشته باشد. موقع خرید کفش، ابتدا این فاکتورها را بررسی کنید.

سطحی که روی آن ورزش می‌کنید

سطحی که قرار است روی آن ورزش کنید و بدوید نقش مهمی در انتخاب کفش ورزشی دارد. مثلا اگر قرار است روی سطحی صاف که مخصوص پیداده‌روی طراحی شده ورزش کنید و بدوید، نیازی نیست که کفش‌هایی با آج درشت بخرید و یک کفش صاف هم می‌تواند برای این کار مناسب باشد.

در مجموع این دو نکته را موقع خرید کفش ورزشی در نظر بگیرید:

• اگر در مسیرهای پیاده‌روی می‌دوید، به آج کمتر نیاز دارید و کفشتان باید سبک‌تر باشد.
• اگر در مسیرهای طبیعی مثلا در راه‌های کوهستانی و غیرمسطح می‌دوید، بهتر است از کفش‌هایی با آج بیشتر و دارای کفی نرم و مناسب استفاده کنید.

در نظر داشته باشید کفشی که برای مسیرهای صاف مناسب است و با آن راحتید، برای مسیرهای طبیعی و کوهستانی مناسب نیست. پس غیر از راحتی کفش، سطحی که قرار است روی آن بدوید را در نظر بگیرید.

نوع ورزشی که قصد انجام آن را دارید

برای ورزش‌های مختلف، کفش‌های متنوعی تولید می‌شود؛ کفش دویدن در مسیرهای صاف، کفش طبیعت‌گردی، کفش کوه‌پیمایی، کفش پیاده‌روی و…

معمولا کفش‌هایی که برای دویدن و ورزش در طبیعت طراحی شده‌اند، برای دویدن در مسیرهای صاف مناسب نیستند. این کفش‌ها معمولا سنگین‌تر و بزرگ‌تر هستند. به‌همین دلیل موقع پیاده‌روی آرام در یک مسیر صاف باعث خستگی شما می‌شوند.

 

ویژگی‌های پا و شیوه‌ی راه رفتن

این روزها در بسیاری از فروشگاه‌های تخصصی کفش ورزشی، تهجیزاتی وجود دارد که مخصوص آنالیز کردن پای مشتریان است. با کمک این تجهیزات می‌توانید متوجه شوید که سایز دقیق پای شما چقدر است، شکل کلی پای شما در کدام دسته‌بندی قرار می‌گیرد و چه کفشی برای شما مناسب‌تر است. این دستگاه‌های مخصوص حتی شکل راه‌رفتن افراد را هم آنالیز می‌کنند. افراد از نظر نوع راه رفتن به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• راه رفتن خنثی: در این حالت کف پای فرد موقع راه رفتن با زمین تماس پیدا می‌کند.
• راه‌رفتن اورپرونیشن (Overpronation): در این حالت موقع راه رفتن پای شما بیشتر به سمت داخل خم می‌شود.
• راه‌رفتن آندرپرونیشن (Underpronation): در این حالت پای شما بیشتر به سمت بیرون تمایل دارد و قسمت بیرونی پای شما، بیشتر زحمت راه‌رفتن را بر دوش می‌کشد.

بعد از بررسی شیوه‌ی راه رفتن شما و آنالیز پا، می‌توانید اطلاعات کاملی در مورد اینکه کدام نوع کفش‌ها برای شما مناسب‌تر است پیدا کنید.

حتی ممکن است کفش‌هایی برای اصلاح شیوه‌ی راه رفتن خود پیدا کنید. شیوه‌ی راه رفتن نامناسب در طولانی‌مدت می‌تواند باعث آسیب رسیدن به پا شود.

در نظر گرفتن وزن

یکی از ویژگی‌هایی که قبل از خرید کفش ورزشی باید در نظر بگیرید، وزن خودتان است. هر چقدر که وزن بیشتری داشته باشید، تاثیر بین زمین و کفش، بیشتر می‌شود. اگر وزن شما خیلی زیاد است، بد نیست که قبل از خرید کفش حتما با پزشک خود مشورت کنید. اگر وزن زیادی داشته باشید و راه رفتن شما خنثی نباشد، شاید لازم باشد که از کفش‌هایی با طراحی ویژه استفاده کنید.

مشورت با پزشک یا فیزیوتراپ

اگر مشکلاتی مثل کمردرد، زانودرد و پادرد دارید، یا اینکه موقع انجام ورزش دچار آسیب‌دیدگی‌های فیزیکی شده‌اید، باید با مشورت پزشک بهترین کفش را انتخاب کنید. انتخاب کفش نامناسب می‌تواند آسیب فیزیکی شما را بیشتر کند.

 

نکاتی در مورد خرید کفش ورزشی

بعد از بررسی نیازهای خود و بعد از مشورت با پزشک در صورت نیاز، موقع خرید کفش ورزشی باید به نکات زیر توجه کنید:

خرید از فروشگاه‌های ورزشی معتبر

این روزها فروشگاه‌های زیادی انواع کفش‌های ورزشی و غیرورزشی را با برندهای مشهور عرضه می‌کنند. اما همه‌ی این محصولات، اصل و قابل‌اطمینان نیستند. ممکن است کفشی که از یک فروشگاه نامعتبر می‌خرید و با اسم کفش برند تحویل می‌گیرید، استانداردهای لازم برای طراحی یک کفش مناسب را رعایت نکرده باشد.

کیفیت مواد اولیه نقش مهمی در راحتی و استاندارد بودن یک کفش دارد. اگر می‌خواهید کفش خوب از برند معتبر بخرید، حتما به فروشگاه‌های معتبر مراجعه کنید که از اصالت محصولات آن اطمینان داشته باشید.

موکول کردن خرید به غروب

شاید تعجب کنید ولی زمان خرید کردن کفش هم در راحتی آن تاثیرگذار است. همیشه توصیه می‌کنند که کفش در ساعات آخر روز مثلا بعدازظهر و غروب بخرید. پای انسان در طول روز بر اثر فعالیت‌های فیزیکی مختلف، متورم می‌شود. وقتی بعدازظهر و نزدیک غروب کفش می‌خرید، پای شما کمی بزرگ‌تر از صبح است. به‌همین دلیل کفشی که می‌خرید، در ساعاتی از روز برای شما تنگ نمی‌شود.

حتی می‌توانید کفش خریدن را به بعد از یک فعالیت ورزشی طولانی مثلا دویدن، موکول کنید.

اگر از وسایل کمکی مثلا ارتز پا استفاده می‌کنید، این وسایل را موقع خرید کفش همراه خودتان ببرید.

راه رفتن با کفش

بسیاری از افراد موقع خرید کفش، یک بار آن را می‌پوشند و در آینه نگاه می‌کنند و تصمیم به خرید می‌گیرند. این روش امتحان کردن کفش، برای انتخاب آن کافی نیست. اگر فروشنده به شما اجازه می‌دهد، هر دو لنگه‌ی کفش را بپوشید، بند آن را ببندید و با آن چند قدمی راه بروید. با این روش می‌توانید میزان راحتی آن را بررسی کنید.

خرید کفش بزرگ‌تر

کسانی که برای مدت طولانی می‌دوند، دچار تورم پا می‌شوند. به‌همین دلیل بیشتر دونده‌ها باید کفشی بخرند که نیم‌سایز از اندازه‌ی کفش‌های معمولی که در خیابان می‌پوشند، بزرگ‌تر باشد. در مجموع برای خرید کفش ورزشی که قرار است برای مدت طولانی با آن ورزش کنید، این نکات را در نظر بگیرید:

• بعد از پوشیدن کفش، پای خود را جلو ببرید تا به نوک کفش برسد.
• انگشت خود را بین پا و پاشنه‌ی کفش فرو کنید.
• این فاصله باید اندازه‌ی پهنای انگشت باشد. در این صورت کفشی که می‌خرید، در صورت متورم شدن پا، پای شما را اذیت نمی‌کند و نرم و راحت خواهد بود.

پرسیدن در مورد ویژگی‌های کفش ورزشی

قبل از خرید هر کفش در مورد ویژگی‌های آن سوال کنید. این روزها کفش ورزشی اصلا ارزان نیست و شما مبلغ زیادی بابت خرید آن می‌پردازید. باید بدانید که این مبلغ زیاد بابت چه ویژگی‌هایی است. کفش شما ممکن است ویژگی‌هایی داشته باشد که اصلا به آن نیاز ندارید. مثلا ممکن است جنس آن ضدآب باشد در حالی که شما اصلا در روزهای بارانی بیرون نمی‌روید.

حتما در مورد این ویژگی‌ها سوال کنید و اگر یک ویژگی، به کار شما نمی‌آید و هزینه‌ی نهایی کفش را بالا برده، گزینه‌ی دیگری انتخاب کنید.

توجه به راحتی کفش

یکی از اشتباهاتی که بیشتر ما موقع خرید کفش داریم، توجه بیشتر به ظاهر کفش است. وقتی از ظاهر کفشی خوشمان بیاید معمولا عیب و ایراد آن را ندیده می‌گیریم و کفشی می‌پوشیم که شاید آن طور که باید برایمان راحت نیست.

همیشه راحتی و کیفیت کفش را در اولویت قرار دهید. اگر کفشی از نظر ظاهر توجه شما را جلب کرده ولی راحت نیست، خریداری نکنید. در استفاده‌ی طولانی‌مدت، پای شما دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیر می‌شود.

آماده کردن کفش برای ورزش

همیشه کفش نو ممکن است در ابتدا پاهایمان را کمی اذیت کند. معمولا بعد از مدتی استفاده کفش به‌اصطلاح جا باز می‌کند و برای شما راحت‌تر می‌شود. تا زمانی که این مرحله طی می‌شود، از کفش خود برای ورزش‌ها و دویدن‌های طولانی‌مدت استفاده نکنید.

وقتی از همان ابتدا کفش نو را برای ورزش طولانی استفاده کنید، ممکن است پای شما آسیب ببنید و کمترین اسیب، تاول زدن پا است. پس چند روزی برای مسیرهای کوتاه از کفش خود استفاده کنید و بعدا برای مسیرهای بلند و ساعت‌های طولانی ورزش، با خیال راحت از کفش جدیدتان استفاده کنید.

قوانین پس دادن کفش

در مورد قوانین و شرایط پس دادن کفش، از فروشنده سوال کنید. بعضی از فروشگاه‌ها به شما اجازه‌ی قدم زدن با کفش را نمی‌دهند و شما نمی‌توانید دقیقا راحتی کفش را بررسی کنید. از فروشنده در مورد قوانین پس دادن کفش بپرسید تا اگر کفشی برایتان مناسب نبود، بتوانید ان را پس بدهید.

قرار نیست چون کفشی را خریده‌اید، به هر قیمتی آن را بپوشید حتی اگر نامناسب و بسیار تنگ و اذیت‌کننده باشد.

 

جمع‌بندی

خرید کفش ورزشی خوب اولین قدم برای فراهم کردن ابزارهای مناسب ورزش است. با داشتن کفش ورزشی خوب می‌توانید با خیال راحت ورزش کنید و مطمئن باشید که ورزش کردن باعث ایجاد آسیب‌های فیزیکی نمی‌شود. برای انتخاب کفش مناسب باید عوامل مختلفی مثل وزن، نوع فعالیت و محل انجام ورزش را در نظر بگیرید.

انتخاب کفش ورزشی و هزینه کردن برای آن، بسیار مهم است چون مستقیما با سلامت جسمانی شما در ارتباط است. با هزینه کردن بیشتر برای خرید کفش خوب می‌توانید از هزینه‌هایی که بابت درمان آسیب فیزیکی می‌پردازید، پیشگیری کنید.